کاوش موضوع سلولوز
صفحه اصلی
سلولوز
سِلولُز (به انگلیسی: Cellulose) یک مادهٔ طبیعی است که دیوارهٔ سلولی بیشتر گیاهان را می‌سازد و باعث استحکام و شکل‌گیری آن‌ها می‌شود. این ترکیب از زنجیره‌های بلند مولکول‌های گلوکز ساخته شده که مثل رشته‌های محکم در کنار هم قرار می‌گیرند و اسکلت گیاه را تشکیل می‌دهند. وجود سلولز به گیاهان کمک می‌کند صاف بایستند، در برابر فشار مقاوم باشند و از آسیب دیدن سلول‌ها جلوگیری شود. برای ما انسان‌ها، سلولز منبع اصلی تولید کاغذ، پارچه‌های پنبه‌ای و حتی بعضی مواد صنعتی است. دستگاه گوارش انسان نمی‌تواند سلولز را تجزیه کند، اما فیبر آن برای سلامت روده‌ها بسیار مهم است و به گواردن بهتر غذا کمک می‌کند.
سلولز یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی (C۶H۱۰O۵)n است. این ترکیب، یک پلی‌ساکارید متشکل از یک زنجیرهٔ خطی شامل صدها تا هزاران واحد دی-گلوکز است که با پیوند گلیکوزیدی به یکدیگر متصل هستند. سلولز یک جزء ساختاری مهم دیواره سلولی اولیهٔ گیاهان سبز، بسیاری از اشکال جلبک‌ها و آب‌کپک‌ها است. برخی از گونه‌های باکتری نیز سلولز را به‌منظور تشکیل بیوفیلم، ترشح می‌کنند. سلولز، فراوان‌ترین زیست بسپار روی زمین است. محتوای سلولز در پنبه، حدود ۹۰ درصد، در چوب بین ۴۰ تا ۵۰ درصد و در کنف خشک‌شده تقریباً ۵۷ درصد است.
سلولز عمدتاً برای تولید مقوا و کاغذ استفاده می‌شود. این ماده همچنین به طیف گسترده‌ای از محصولاتی چون سلفون و ابریشم مصنوعی تبدیل می‌شود. تولید و عرضهٔ زیست‌سوخت‌هایی مانند اتانول سلولزی از سلولز به‌عنوان یک منبع سوخت تجدیدپذیر در حال توسعه است. سلولز برای مصارف صنعتی عمدتاً از خمیر کاغذ و پنبه با انجام یک سری از فرایندها، به‌دست می‌آید.
دستگاه گوارش انسان، قادر به هضم سلولز نیست، بنابراین باکتری‌های موجود در دستگاه گوارش واقع در روده بزرگ سلولز را به گلوکز تبدیل کرده و مصرف می‌کنند. برخی جانوران مثل نشخوارکننده‌ها و موریانه‌ها می‌توانند سلولز را به کمک میکروارگانیسم‌هایی چون تاژک‌پری‌ها که به‌صورت همزیست، در دستگاه گوارش آن‌ها زندگی می‌کنند، هضم کنند. این میکروارگانیسم‌ها با آزادکردن آنزیمهایی، سلولز را هضم می‌کنند.
در تغذیه انسان، سلولز یک ترکیب غیرقابل هضم و یک فیبر غذایی نامحلول است که به‌عنوان یک عامل افزایش حجم آب‌دوست در مدفوع عمل می‌کند و به‌طور بالقوه به دفع مدفوع و جلوگیری از یبوست، کمک می‌کند.... بیشتر در ویکی پدیا
